การมีประจำเดือนหรือระดูไม่ปกติถือเป็นเรื่องใหญ่ เพราะอาจเข้าข่ายมีเลือดออกไม่ปกติได้ เนื่องจากเลือดที่ออกมานั้นอาจเป็นเลือดประจำเดือนหรือไม่ใช่ก็ได้ ผู้หญิงหลาย ๆ คนคิดว่าเป็นเลือดประจำเดือน แต่จริง ๆ แล้วเลือดที่ออกมาอาจเป็นเลือดที่มาสาเหตุจากโรคหรือความผิดปกติที่เกิดขึ้น
ดังนั้นหากประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ จากปกติที่ควรมาทุก 28 วัน หรือประมาณ 4 สัปดาห์ / ครั้ง บวกลบไม่เกิน 7 วัน ซึ่งผู้หญิงแต่ละคนรอบประจำเดือนไม่เท่ากัน บางคนอาจจะมีทุก 28 – 35 วัน จึงต้องมาดูด้วยว่าที่ผ่านมาเป็นอย่างไร ถ้ารอบเดือนห่างแต่เป็นแบบนี้มาสม่ำเสมอก็ถือว่าปกติ
ระยะเวลาที่มีประจำเดือนรอบหนึ่งก็ไม่ควรจะเกิน 7 วัน ส่วนปริมาณอาจจะนับยากสักหน่อย ทางวิทยาศาสตร์บอกว่ามารอบละประมาณ 80 ซีซี คงใช้วิธีประมาณจากการเปลี่ยนผ้าอนามัย ถ้าต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยเปลี่ยนถี่มาก รวมถึงมีอาการร่วมอื่นที่ผิดสังเกต เช่น ปวดท้อง มีตกขาวผิดปกติร่วมด้วย มีไข้ หรือประจำเดือนมากะปริดกะปรอยทั้งเดือน มาไม่แน่นอน ไม่สามารถคาดการณ์ได้เลย อันนี้น่าจะผิดปกติแล้ว ควรรีบจะมาหาสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ
สำหรับสาเหตุของประจำเดือนไม่ปกติ อาจเกิดจากการอักเสบต่าง ๆ เช่นที่ช่องคลอด ปากมดลูก มดลูก รังไข่ รวมถึงอาจจะเป็นผลจากยา อาหารที่รับประทานเข้าไป ซึ่งส่งผลให้ฮอร์โมนผิดปกติหรือเลือดออกผิดปกติได้ ดังนั้นแนะนำให้มาตรวจเพื่อหาสาเหตุ รวมถึงดูว่าอาการดังกล่าวส่งผลทำให้มีลูกยากด้วยหรือไม่
การตรวจก็จะมีการซักประวัติร่วมกับการตรวจภายใน อัลตราซาวนด์มดลูก-รังไข่ ซึ่งสูตินรีแพทย์ก็พอจะแนะนำได้ว่าควรรักษาและดูแลตัวเองอย่างไร รวมถึงอาจจะมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น ตรวจมะเร็งปากมดลูก ส่องกล้องโพรงมดลูก การนำชิ้นเนื้อมาตรวจ ฯลฯ เพื่อหาสาเหตุของโรค
ที่สำคัญคืออย่าปล่อยทิ้งไว้หรือรักษาด้วยตัวเอง เพราะบางครั้งสาเหตุเริ่มด้วยอาการที่ไม่รุนแรง เช่น มีเนื้องอกขนาดเล็ก แต่พอทิ้งไว้ก็อาจจะลุกลามกลายเป็นปัญหาใหญ่ได้ หากประจำเดือนมาผิดปกติไม่แนะนำให้หายามากินเองโดยยังไม่หาสาเหตุให้แน่ชัด บางคนซื้อหาสตรีมากินเอง บางคนกินยาคุมซึ่งอาจจะช่วยได้หากมีภาวะฮอร์โมนไม่ปกติ แต่แนะนำควรมาตรวจเช็กเพื่อหาสาเหตุและดูแลรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมก่อน เพราะการกินยาคุมบางครั้งอาจไปกดอาการเลือดออกผิดปกติแต่อาจมีมะเร็งหรือมีเนื้องอกแฝงอยู่ แทนที่จะรู้เร็ว รักษาแต่เนิ่น ๆ ก็อาจจะสายไปได้
รอบเดือนเป็นเรื่องผู้หญิงต้องสังเกตตัวเองด้วยว่ามาสม่ำเสมอ เป็นปกติหรือไม่ และถ้ารู้สึกว่าผิดปกติให้รีบมาปรึกษาสูติแพทย์ อย่าอายจะได้ทราบว่าสาเหตุมากจากอะไรและรักษาได้ตรงจุดครับ
รู้จักบริการให้คำปรึกษาปัญหาด้านสูติ-นรีเวช และด้านภาวะมีบุตรยาก
Reference: Prime Fertility Center Co., Ltd.
https://www.primefertilitycenter.com/แบบไหนถือว่าประจำเดือน
