• • การขาดประจำเดือน
  • การมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน (estrogen) ต่ำ และมีฮอร์โมน Follicular Stimulating Hormone (FSH) ซึ่งสร้างจากต่อมใต้สมอง อยู่ในระดับที่สูงมากเหมือนที่พบในสตรีวัยหมดประจำเดือน

ผู้ป่วยที่รังไข่หยุดทำงานก่อนวัยอันควร อาจจะมีประมาณ 5-10% ที่สามารถที่จะมีการตกไข่เองในบางรอบเดือน และมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ หรืออาจจะลองใช้ยาช่วยกระตุ้นไข่ หรือฮอร์โมนโกนาโดโทรปิน (Gonadotropin) ช่วยทำให้มีการเจริญเติบโตของไข่ และตกไข่ได้แต่ถ้าไม่สามารถกระตุ้นไข่ของตัวเองได้ ก็อาจจะใช้ไข่บริจาคร่วมกับการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์เพื่อช่วยในการมีบุตรได้

ปัจจุบันตามสถิติระบุว่าคู่สมรสที่ประสบภาวะมีบุตรยากที่ทราบสาเหตุ พบได้ในผู้ชายและผู้หญิงเท่า ๆ กันนั่น คือ ฝ่ายหญิง 40% ฝ่ายชาย 40% และมีสาเหตุจากทั้งสองฝ่าย 20%

การมีบุตรยากในผู้หญิงอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นโรคทางพันธุกรรม การฉายรังสีที่อาจส่งผลให้รังไข่ทำงานผิดปกติ รวมไปถึงวิถีชีวิตปัจจุบันที่เกิดภาวะความเครียดได้ง่าย

สาเหตุของภาวะรังไข่หยุดทำงานก่อนวัยอันควร

1. สาเหตุจากความผิดปกติของโครโมโซม และพันธุกรรม พบได้ประมาณ 20-30% สาเหตุทางพันธุกรรมที่พบบ่อยสุด คือ Turner syndrome ซึ่งจะมีการพัฒนาของรังไข่เป็นปกติ ขณะเป็นทารกในครรภ์ แต่จะมีการฝ่อของฟองไข่อย่างรวดเร็ว ซึ่งบางรายเริ่มมีการเสื่อมของฟองไข่หรือถูกทำลายตั้งแต่ในช่วงที่เป็นทารกเลย หรือในช่วงวัยเด็ก ทำให้หยุดทางานเร็วกว่าคนทั่วไป

ความรุนแรงของโรคมีหลายระดับ อาจจะไม่มีประจำเดือนและไม่มีพัฒนาการทางเพศเลย หรือบางรายอาจจะมีพัฒนาการทางเพศ เข้าสู่วัยสาว มีประจำเดือนอยู่ไม่กี่ปีก็จะเข้าสู่ภาวะรังไข่หยุดทำงาน

2. สาเหตุจากการมีภูมิต้านทานตนเอง เช่น โรคพุ่มพวงหรือ SLE โรคภูมิต้านทานตนเองของต่อมไทรอยด์ (autoimmune thyroid disorder) โรคพาราไทรอยด์ พบได้ประมาณ 10-30% บางรายถ้าได้รับการรักษา หรือภาวะของโรคดีขึ้น การทางานของรังไข่อาจจะกลับมาได้

3. สาเหตุรังไข่หยุดทำงานหลังจากการผ่าตัด พบว่าการผ่าตัดบริเวณรังไข่บางครั้ง อาจทำให้ปริมาณฟองไข่ลดลงจากการบาดเจ็บหรือตัดเอาเนื้อรังไข่ออกไป หรือ มีการรบกวนเส้นเลือดที่มาเลี้ยงรังไข่ทำให้เนื้อรังไข่ขาดเลือดและไม่ทำงาน

4. การให้เคมีบำบัด การได้รับรังสีจากการฉายแสงรักษา ถ้าได้รับรังสีในปริมาณที่มาก หรือหลายๆครั้ง หรือได้รับยาเคมีบำบัดปริมาณมาก ก็จะมีผลทำลายเนื้อเยื่อของรังไข่ได้ ทำให้รังไข่หยุดทำงาน

5. ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม ได้แก่ การสูบบุหรี่ จะทำให้การสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง ยาฆ่าแมลง และโลหะหนักบางชนิด อาจจะเป็นพิษต่อเซลล์เนื้อเยื่อรังไข่ได้

6. การติดเชื้อ เช่น คางทูม, วัณโรค, มาเลเรีย พบได้น้อยมาก แต่ก็มีรายงานการเกิดภาวะรังไข่ หยุดทำงานก่อนวัยอันควรได้ ส่วนใหญ่เมื่อรักษาจนหายจากการติดเชื้อ รังไข่ก็มักจะกลับมาทางานปกติ

7. ไม่ทราบสาเหตุ ร้อยละ 60-70% ของภาวะรังไข่หยุดทำงานก่อนวัยอันควร จะเกิดขึ้นเองโดยไม่ทราบสาเหตุ

ดังนั้นเมื่อคุณผู้หญิงรู้สึกว่าร่างกายผิดปกติ ประจำเดือนหมดก่อนวัยอันควร อาจเป็นสัญญาณของรังไข่เสื่อมได้ จึงควรรีบมาพบแพทย์เพื่อหาแนวทางในการรักษาต่อไปค่ะ

ที่มา:
– https://family.mthai.com
– http://www.becomemom.com