การทำหมันชาย (Vasectomy หรือ Male sterilization) เป็นการคุมกำเนิดถาวรโดยทำการผูกและตัดหลอดนำอสุจิ (สเปิร์ม) เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอสุจิจากอัณฑะเคลื่อนออกมาเมื่อมีการหลั่งน้ำอสุจิ ทำให้ไม่มีตัวอสุจิ จึงทำให้ไม่มีการปฏิสนธิเกิดขึ้น

การคุมกำเนิดถาวรโดยการตัดและผูกท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ เพื่อไม่เปิดโอกาสให้เชื้ออสุจิเดินทางเข้ามาในช่องคลอดขณะร่วมเพศได้ แต่ทั้งนี้ลูกอัณฑะยังคงผลิตเชื้ออสุจิและฮอร์โมนอยู่เหมือนเดิม เพียงแต่ตัวอสุจิจะไม่สามารถเดินทางผ่านท่ออสุจิมาได้ และจะสลายตัวไปเองตามกรรมวิธีของร่างกาย โดยไม่เป็นอันตรายใด ๆ ต่อร่างกาย (การทำหมันไม่ใช่การตอนหรือตัดลูกอัณฑะทิ้งไป จนไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ และทำให้เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ) ส่วนน้ำอสุจิหรือน้ำกามก็ยังคงมีเหมือนเดิมตามปกติ ส่วนวิธีการผ่าตัดทำหมันชายในปัจจุบันจะมีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี คือ

1. การใช้มีดกรีดเปิดผิวหนังบริเวณถุงอัณฑะเหนือท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ 1-2 แผล แล้วทำการผูกและตัดท่อทางเดินของเชื้ออสุจิทั้ง 2 ข้าง จากนั้นเย็บปิดผิวหนังที่กรีด
2. การใช้เครื่องมือเจาะบริเวณผิวหนังเพื่อหาท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ แล้วทำการผูกและตัดท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ แผลจะมีขนาดเล็กกว่าวิธีแรก จึงไม่จำเป็นต้องเย็บปิดแผล

หลังผ่าตัดจะยังไม่หมันทันทีควรรอประมาณ 4 เดือน ควรตรวจและทิ้งอสุจิให้แน่ใจว่าไม่มีเชื้ออสุจิออกมาแล้ว เพราะหลังทำหมันยังคงมีเชื้ออสุจิเก่าค้างในท่อเก็บอสุจิอยู่

อ้างอิง: www.rama.mahidol.ac.th คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีมหาวิทยาลัยมหิดล

Reference: Prime Fertility Center Co., Ltd.